RJM Vanderheyden (1989) is actief op vele terreinen, variërend van video, performance, audio, installaties, schilderen en schrijven. Samen met collega-kunstenaars richtte zij het Haagse kunstenaarsinitiatief Trixie op en met weer anderen begon zij het cassettelabel Hunger!. Haar werk gaat over de toenemende digitalisering van het leven waardoor de mens van de natuur vervreemd raakt en zichzelf ten gronde richt. Deze observatie leidt tot Vanderheydens interesse voor Noord-Europese mythologie en heidense tradities van Germaanse stammen. Haar onderzoek naar de overtuigingen waarmee men zich vroeger overgaf aan de natuur, richt zich vooral op de rituelen rondom vruchtbaarheid van lichaam en land. Het zwangere lichaam is het archetype waar alle heilige ruimten, van grotten tot tempels, fysiek en metaforisch aan refereren. Deze ruimtes fungeren als een verwijzing naar ‘Nemeta’, een heilige schuilplaats.
De antropomorfe figuren in Vanderheydens sculpturale installatie *bher- zinspelen ook op het zwangere lichaam. De verschillende onderdelen hebben te maken met de tegenstelling tussen heidense en hedendaagse rituelen ter bevordering van vruchtbaarheid en het afwenden van het kwaad. Zo zien we een verwijzing naar de pelgrimstekens die verband houden met vruchtbaarheidsrituelen. Pelgrims spelden de erotische broches op hun kleding om het kwaad af te wenden. De tegenstelling tussen natuurlijke en hedendaagse driften komt in het werk bijvoorbeeld tot uiting in de combinatie van een krekel, bekend om het geluid van zijn paringsdans, en een vibrerend ei als modern seksspeeltje. Ook verwijst het werk naar de heilige palen, fallische houten beelden die net als Vanderheydens statiefbeelden, in meer of mindere mate menselijke gelijkenis hebben.
Tekst: Mirjam Beerman